تکنیک استخدام شایسته محور

زمان مطالعه: 2 دقیقه

آنچه در این مقاله میخوانید:

• • منظور از شایستگی چیست؟
  • مصاحبه استخدامی شایستگی محور
  • اجرای مصاحبه شایستگی محور
  • اجرای موفقیت آمیز مصاحبه شایستگی محور
  • نکات اجرای یک مصاحبه ساختار یافته
  • تکنیک استار(STAR) جهت طرح سوالات موثر
  • مزایای اجرای مصاحبه شایستگی محور

در عصر حاضر همچنان منابع انسانی هر سازمان، ارزشمندترین سرمایه سازمانی میباشد.
توجه شایسته و قانونمند به این سرمایه سازمانی باعث رشد و تعالی سازمان شده و عدم توجه کافی به شرایط به‌کارگیری افراد و قوانین حاکم بر روابط کار قطعاً باعث استهلاک سرمایه سازمان و ایجاد فرسایش روحی و روانی در سازمان خواهد شد.

آیا تابه حال پس از استخدام فرد موردنظر، متوجه شده اید که این فرد همانی که میخواهید نیست؟

تحقیقات نشان داده است که تکنیک های معمولی مصاحبه هرسال منجربه استخدام های ناموفق بسیاری میشود. هزینه هر استخدام ناموفق برای یک موقعیت شغلی معادل یک پنجم حقوق همان موقعیت است.

راه حل این مسئله تغییر فرایند مصاحبه است.

منظور از شایستگی چیست؟

منظور از شایستگی دانش ، مهارت و یا تجربه لازم برای تصدی موفقیت آمیز یک شغل می باشد. در واقع این‌ موارد همان توانمندی‌هایی هستند که عملاً موفقیت شاغل در شغل موردنظر را تضمین می‌کنند.

مصاحبه استخدامی شایستگی محور

طبق پژوهش‌های انجام‌شده، برای پیدا کردن مناسب‌ترین فرد برای شغل موردنظر، تکنیک موسوم به مصاحبه شایستگی محور بسیار مؤثرتر از مصاحبه ساختار نیافته است. منظور از این نوع مصاحبه که به «مصاحبه مبتنی بر توانایی» یا مصاحبه رفتار محور نیز معروف است، مصاحبه با متقاضیان بر اساس معیارهایی به نام شایستگی شغلی است.
درواقع این مصاحبه، مصاحبه ای است که طی آن مشخص میشود که یک داوطلب دانش، مهارت و یا تجربه ی ایفای نقش شغلی موردنظر را دارد؟ و مهارت های او با نیازهای شغل مطابقت دارد یا خیر؟
اجرای مصاحبه های شایستگی محور، یک روش بسیار دقیق است که کمک میکند تا مهارت های فردی که استخدام میشود با نیازهای شغل مطابقت داشته باشد.

اجرای مصاحبه شایستگی محور

در این نوع مصاحبه عملکرد گذشته فرد را به عنوان پیش بینی کننده عملکرد آینده فرد درنظر میگیرند. بنابراین از فرد سوال هایی درمورد موقعیت هایی که وی در گذشته با آنها مواجه شده است میپرسند. با پاسخ داوطلب به این سوالات، مشخص میشودکه او توانسته از پس آن موقعیت ها برآید یا خیر و میتوان او را ارزیابی کرد.
برای انجام صحیح یک مصاحبه شغلی شایستگی محور تکنیک‌های مختلفی وجود دارد که بارزترین آن موسوم به تکنیک STAR است.

اجرای موفقیت آمیز مصاحبه شایستگی محور

برای اجرای موفقیت آمیز این نوع مصاحبه باید3 مرحله را به یاد داشت:

1. تدوین معیارهای شفاف انتخاب

باید تمام مهارت ها، دانش و ویژگی های رفتاری که برای آن موقعیت شغلی لازم است را شفاف کرد تا به معیارهایی رسید که از طریق آنها میتوان داوطلبان را منصفانه مقایسه و انتخاب کرد.
برای شفاف سازی شایستگی ها میتوان به سند شرح مشاغل سازمان مراجعه کرد و یا از متصدیان فعلی آن موقعیت شغلی سوال پرسید. اگر شغل جدید است، میتوان به مسئولیت های این نقش شغلی فکر کرد تا صلاحیت های موردنیاز را پیدا کرد و یا میتوان از کارکنانی با شغل مشابه سوال پرسید.

2. آماده سازی سوالات موثر

باید سوال هایی تنظیم کرد که روی صلاحیت اصلی تمرکزدارد. سوالات باید به گونه ای باشد که داوطلب در پاسخ به آنها نمونه واقعی از صلاحیت خود در محیط کار را بیان کند.

3. انجام مصاحبه ساختاریافته

جهت انجام مصاحبه شایسته محور، اطلاعات زیادی از داوطلب شغلی خواسته میشود. باید بتوان اطلاعات داده شده را حفظ و مدیریت کرد تا بتوان از آنها استفاده کرد. بدین منظور، مصاحبه باید ساختار داشته باشد.

نکات اجرای یک مصاحبه ساختار یافته

1) رعایت چاچوب مشخص در مصاحبه
پرسیدن سوالات یکسان از تمام داوطلبان
درک درست از سیستم امتیازدهی
ارزیابی عادلانه هر داوطلب
2) با دقت گوش دادن
توجه کردن به داوطلب
تکان دادن سر و یا به کار بردن عباراتی جهت تایید حرف داوطلب
3) اختصاص دادن زمانی برای تفکر خود و داوطلب
فرصت دادن به داوطلب برای فکر کردن
فرصت دادن به خود برای ارزیابی عادلانه
4) یادداشت برداری
در مصاحبه های برمبنای شایستگی به علت عمیق بودن مصاحبه، گاهی مصاحبه کننده نمیتواند تمام آنچه شنیده را به یاد بیاورد. بنابراین یادداشت در اینجا میتواند کمک کننده باشد.
5) بحث وارزیابی
اگر پیش از مصاحبه از داوطلب آزمون گرفته شده و یا نمونه کار ارسال کرده است میتوان در زمان مصاحبه، درباره عملکرد او در آزمون نیز به بحث پرداخت. برای این مرحله نیز حتما سوالات خود را آماده کنید.
توجه:
ساختار مصاحبه باید منعطف باشد. به داوطلب اجازه داده شود تا درمورد سایر تخصص های خود نیز صحبت کند.
داوطلب نباید فقط براساس معیارهای مصاحبه کننده ارزیابی شود و باید در هنگام تصمیگیری نهایی موارد گسترده تری را درنظر گرفت.

تکنیک استار(STAR) جهت طرح سوالات موثر

در این تکنیک 4 عامل مورد سؤال، تحلیل و بررسی قرار خواهد گرفت:
Situation (فرد در چه شرایط و موقعیتی قرار داشته است؟)
Task (در موقعیت مذکور چه سهم، نقش و وظیفه‌ای داشته است؟)
Action (اقدام، چه کرده است؟)
Results (چه نتایجی به بار آمده است؟)
مثلا اگر از داوطلب پرسیده شد که آیا قادر به حل تعرض هست یا نه و جواب او بله بود، حال باید با تکنیک استار از او پرسید:
درمود زمانی صحبت کنید که باید تعارض را حل میکردید.
برای حل تعارض، تصمیم گرفتید چه کاری انجام دهید.
در راستای حل تعارض چه اقداماتی انجام داده و از چه مهارت هایی استفاده کردید.
نتیجه حل تعارض چه بود و به چه چیزی رسیدید.
پیشنهاد: ارزیابی داوطلبان را به نتایج تکنیک استار محدود نکنید و از آزمون های استعداد و مهارت و شخصیت نیز استفاده کنید.

مزایای اجرای مصاحبه شایستگی محور

اجرای مصاحبه های شایستگی محور با تمرکز بر صلاحیت های داوطلب در موقعیت های واقعی به سازمان ها کمک میکند تا دچار ناکارآمدی در استخدام نشوند. زیرا با یاین نوع مصاحبه میتوان مشخص کرد که آیا یک داوطلب مهارت، دانش و ویژگی های شخصی لازم بای انجام یک نقش خاص را دارد یا خیر.
معیارهای دقیق انتخاب و فرآیند شفاف و مبتنی بر شواهد این نوع مصاحبه باعث سنجش عادلانه و منصفانه همه داوطلبان و جذب بهتر نیرو میشود.
در پایان، مصاحبه شایستگی محور میتواند در کمک به سازمان ها برای ارتقای شفافیت فرآیند استخدام، کاهش هزینه خروج کارکنان و افزایش رضایت شغلی موثر باشد.

ثبت نام در سمینار قانون کار